تفاوت چرخ پلی اورتان با چرخ پلی آمید چیست؟
چرخ پلی اورتان و چرخ پلی آمید از نظر تحمل فشار، رفتار حرکتی، مقاومت محیطی و طول عمر یکسان نیستند و هرکدام کاربری متفاوتی دارند. پلیاورتان حرکت نرمتر و صدای کمتری دارد، اما پلیآمید برای بارهای سنگین و شرایط حرارتی سخت قابلاعتمادتر است. در انتخاب بین این دو باید نوع سطح، وزن بار، محیط استفاده و ساختار یاتاقان را در نظر گرفت.
تفاوت چرخ پلی اورتان با چرخ پلی آمید در تحمل فشار، رفتار حرکتی روی سطوح مختلف، میزان صدا، واکنش در برابر حرارت و مواد شیمیایی، طول عمر و حتی نوع یاتاقانگذاری به چشم میخورد. پلی اورتان در جذب لرزش و حرکت نرمتر شناخته میشود و پلی آمید در برابر بارهای سنگین، دماهای بالا و سایش مداوم پایداری بیشتری دارد. از طرفی شرایط محیطی و بودجه نیز میتوانند انتخاب چرخ را تغییر دهند، زیرا هرکدام از این چرخها در یک دسته از کاربریها عملکرد بهتری نشان میدهند. در این مطلب توضیح داده شده است که هر جنس در چه شرایطی برتری دارد و کدام گزینه برای محیط شما مناسبتر است.
- مقایسه تحمل فشار در چرخ پلی اورتان و پلی آمید
- تفاوت عملکرد دو جنس چرخ روی سطوح مختلف چیست؟
- برای بار سنگین چرخ پلی اورتان مناسبتر است یا چرخ پلی آمید؟
- مقاومت حرارتی و شیمیایی: چرخ پلی اورتان یا پلی آمید؟
- بررسی طول عمر واقعی دو نوع چرخ در کاربری صنعتی
- تفاوت یاتاقانگذاری در این دو نوع چرخ چیست؟
- انتخاب بین چرخ پلی آمید و چرخ پلی اورتان بر اساس بودجه
- تفاوت استفاده در محیطهای آزمایشگاهی، صنعتی و تجاری
- سخن آخر
- سؤالات متداول
مقایسه تحمل فشار در چرخ پلی اورتان و پلی آمید
چرخ پلی یورتان به دلیل انعطافپذیری کنترلشده و قابلیت ضربهگیری، فشارهای ضربهای و لرزشهای ناگهانی را بهتر مدیریت میکند؛ اما وقتی موضوع فشار ایستا و مداوم مطرح باشد، چرخ پلی آمید عملکرد بهتری دارد. پلی آمید ساختار سختتر و متراکمتری دارد و زیر بارهای سنگین دیرتر دچار تغییر شکل میشود. در مقابل، چرخ پلی یورتان برای بارهای متوسط تا سنگین عملکرد مناسب دارد اما در فشارهای بسیار بالا امکان فشردگی یا کاهش ارتفاع چرخ وجود دارد. اگر هدف تحمل فشار پایدار در تجهیزات سنگین صنعتی باشد، چرخ پلی آمید گزینه مناسبتری است، ولی برای سیستمهایی که نیاز به جذب ضربه، حرکت نرم و کنترل بیشتر دارند، پلی اورتان پیشنهاد میشود.
تفاوت عملکرد دو جنس چرخ روی سطوح مختلف چیست؟
یکی از واضحترین نمودهای تفاوت چرخ پلی اورتان با چرخ پلی آمید، رفتار آنها روی سطوح مختلف است. پلی اورتان با ساختار نیمه لاستیک خود روی سطوح ناهموار، بتن خام، آسفالت و مسیرهای لرزشی عملکرد نرمتری دارد و اصطکاک کنترلشدهای ایجاد میکند. در مقابل، چرخ پلی آمید روی سطوح صاف مانند سرامیک، اپوکسی و بتن پولیششده بسیار روان حرکت میکند اما روی سطوح زبر صدای بیشتری تولید میکند.
برای درک بهتر، جدول زیر مقایسه رفتار دو چرخ را نشان میدهد:
| سطح مسیر | پلی اورتان | پلی آمید |
| صاف (سرامیک، PVC) | نرم و کمی چسبنده | بسیار روان |
| نیمهزبر (بتن معمولی) | حرکت یکنواخت | کمی پرصدا |
| ناهموار | مناسب است | توصیه نمیشود |
| محیط چرب / روغنی | عملکرد نسبتاً پایدار | لغزندگی بالا |
میزان صدای تولیدی پلی اورتان و پلی آمید در حرکت
چرخ پلیاورتان به دلیل ساختار نیمه لاستیک و خاصیت ضربهگیری، هنگام تماس با سطح لرزش کمتری تولید میکند و همین موضوع باعث کاهش محسوس صدا میشود. این ویژگی بی صدایی باعث شده است تا این محصول به عنوان چرخ بیمارستانی، هتلی و فروشگاهی در فضاهایی که سکوت اهمیت دارد، بسیار کارآمد باشد. چرخ پلی آمید به دلیل سختی بالا و انتقال مستقیم ضربه به سطح، هنگام حرکت روی کفهای سخت کمی پرصداتر عمل میکند. هرچه سطح زبرتر یا بار سنگینتر باشد، میزان صدا بیشتر خواهد بود. با اینحال روی سطوح صاف و صیقلی، صدای پلی آمید کمتر و قابلقبول است.
برای بار سنگین چرخ پلی اورتان مناسبتر است یا چرخ پلی آمید؟
هنگام حمل بارهای بزرگ، تفاوت چرخ پلی اورتان با چرخ پلی آمید در میزان تغییر فرم و پایداری حرکتی مشخص میشود؛ پلی آمید برای بارهای فوقسنگین مناسبتر است. این چرخ به دلیل سختی بالا، مقاومت فشاری زیاد و ساختار یکنواخت، در حمل تجهیزات صنعتی، پالتبرها، دستگاههای تولیدی و بارگذاری سنگین، پایداری بیشتری دارد. البته چرخ پلی اورتان سنگین در مدلهای صنعتی تقویتشده توان تحمل بار بالایی دارد، اما همچنان نرمی حرکت ویژگی بارز آن است. اگر محیط نیاز به حرکت کمصدا، کنترل دقیق و جذب ضربه داشته باشد اما وزن بار فوقسنگین نباشد، پلی اورتان انتخاب منطقیتری است.
مقاومت حرارتی و شیمیایی: چرخ پلی اورتان یا پلی آمید؟
چرخ پلی آمید در برابر دماهای بالا و تغییرات حرارتی شدید عملکرد پایدارتر دارد و دچار نرمشدگی یا تغییر ابعاد نمیشود. در مقابل، چرخ پلی اورتان در دماهای خیلی بالا یا محیطهایی با گرمای پیوسته ممکن است دچار کاهش سختی شود. از نظر مقاومت شیمیایی، پلیآمید نسبت به بسیاری از محیطهای خورنده، روغنها و مواد صنعتی مقاومتر است، اما پلی اورتان در برابر برخی حلالها و روغنهای مخصوص عملکرد ضعیفتری دارد. در محیطهایی که با مواد شیمیایی قوی، بخار یا شستوشوی مداوم سروکار دارند، استفاده از چرخ پلی آمید ترمزدار یا مدلهای ثابت انتخاب بسیار امنتری است. در محیطهایی که نیاز به جذب لرزش و کنترل صدا وجود دارد، پلی اورتان مزیت بیشتری دارد.
بررسی طول عمر واقعی دو نوع چرخ در کاربری صنعتی
طول عمر چرخ پلی آمید در کاربریهای سنگین معمولاً بیشتر است چون ساختار سخت آن دیرتر دچار تغییر شکل یا شکستگی میشود. پلی اورتان اگرچه در برابر سایش مقاوم است، اما در فشار مداوم ممکن است تغییر فرم جزئی پیدا کند. میزان دوام چرخ بر اساس عوامل زیر تعیین میشود:
- میزان سایش سطح
- تماس با مواد شیمیایی
- وزن بار ثابت یا ضربهای
- نوع یاتاقان و محور
- سرعت حرکت
در محیطهای خشک و صاف، پلی آمید بیشترین طول عمر را ارائه میدهد. در محیطهایی که لرزش زیاد است، پلی اورتان به دلیل جذب ضربه دیرتر دچار ترک سطحی میشود.
تفاوت یاتاقانگذاری در این دو نوع چرخ چیست؟
پلی اورتان معمولاً در کاربردهای دقیقتر با یاتاقان ساچمهای یا رولربرینگ بهکار میرود تا نرمی حرکت و کنترل مانور افزایش پیدا کند. استفاده از بلبرینگ ساچمهای، این ترکیب را برای عملکرد روان چرخ پلی اورتان گردان بسیار ایدهآل میکند. چرخ پلی آمید رایجاً با بوش صنعتی یا یاتاقان ساده عرضه میشود، چون سختی بالای پلی آمید خود حرکت نسبتاً روانی فراهم میکند و نیاز به ضربهگیری اضافی نیست. برای سرعتهای بالا، حمل بار سنگین یا حرکت طولانیمدت، پلی آمید با یاتاقان تقویتشده بهترین راندمان را دارد. برای محیطهایی که نیاز به چرخش نرم و کنترلپذیری بیشتر دارند، پلی اورتان با یاتاقان ساچمهای مناسبتر است.
انتخاب بین چرخ پلی آمید و چرخ پلی اورتان بر اساس بودجه
از نظر هزینه، این جنس مقرونبهصرفهتر است و اگر محدودیت بودجه دارید، میتوانید به خرید چرخ پلی آمید برای پروژههای بزرگ فکر کنید. چرخ پلی اورتان معمولاً گرانتر است اما نرمی حرکت، کاهش نویز و چسبندگی کنترلشدهای ارائه میدهد که این هزینه را در بسیاری از کاربریها توجیهپذیر میکند. در جدول زیر یک جمعبندی کوتاه ارائه شده است:
| شرایط انتخاب | گزینه مناسب |
| بودجه محدود + بار سنگین | پلی آمید |
| بودجه متوسط + نیاز به نرمی و بیصدایی | پلی اورتان |
| کاربری پرتردد + محیطهای لرزشی | پلی اورتان صنعتی |
| کاربری خشک و سنگین | پلی آمید صنعتی |
در ارزیابی ارزش خرید، انتخاب از بین برندهایی مانند چرخ پارس کمک میکند مطمئن شوید ظرفیت بار، نوع یاتاقان و جنس چرخ دقیقاً مطابق استاندارد اعلامشده است.
تفاوت استفاده در محیطهای آزمایشگاهی، صنعتی و تجاری
در محیطهای آزمایشگاهی، معیار اصلی حرکت بیصدا، جذب لرزش و پایداری در تماس با مواد شیمیایی است، بنابراین چرخ پلی اورتان برای کنترل ارتعاش مناسبتر است. پلی آمید بهدلیل مقاومت شیمیایی برای تجهیزات تماسدار با مواد فعال ترجیح داده میشود. در کاربری صنعتی تمرکز بر تحمل بار سنگین، دوام طولانی و مقاومت حرارتی است و در این شرایط پلی آمید عملکرد بهتری ارائه میدهد. اما در محیطهای تجاری مثل فروشگاه، بیمارستان یا هتل، چرخ باید نرم، کمصدا و سازگار با تردد بالا باشد؛ ویژگیهایی که پلی اورتان بهتر تأمین میکند.
سخن آخر
تفاوت چرخ پلی یورتان با چرخ پلی آمید با بررسی نوع بار، کیفیت سطح، شرایط دمایی و الگوی حرکت دستگاه مشخص میشود. پلی اورتان در مسیرهای پرتردد و محیطهایی که کنترل لرزش اهمیت دارد، حرکت نرم و کمصدا ارائه میدهد. از سوی دیگر، پلی آمید برای بارهای سنگین، کاربریهای صنعتی و شرایط سختی که نیاز به پایداری فشاری دارد مناسبتر است. برای خرید چرخ مناسب، باید محدودیتها و مزیتهای هر جنس را بشناسید تا بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید و از هزینههای اضافی در تعمیر و تعویض جلوگیری کنید.
سؤالات متداول
- آیا میتوان چرخ پلی آمید را در محیط مرطوب و شستوشوی روزانه استفاده کرد؟
بله، پلی آمید ۶ و ۶.۶ در برابر رطوبت و شستوشو مقاوم است. پلی اورتان معمولی در طولانیمدت ممکن است آب جذب کند و نرم شود.
- کدام چرخ گرانتر است؟
پلی اورتان معمولاً ۳۰ تا ۷۰ درصد گرانتر از پلی آمید همقطر و همظرفیت است.
- در سردخانه زیر صفر درجه کدام چرخ یخ نمیزند و نمیشکند؟
پلی آمید مخصوص سردخانه تا -۴۰ درجه مقاوم است و نمیشکند. پلی اورتان معمولی زیر -۱۰ درجه سفت و شکننده میشود.
- برای چرخ بیمارستان یا تخت بیمارستانی کدام پیشنهاد میشود؟
پلی اورتان (ترجیحاً با یاتاقان ساچمهای دقیق و روکش ضخیم) بهخاطر بیصدایی و نرمی حرکت پیشنهاد میشود.
- آیا میتوان چرخ پلی آمید را رنگ کرد یا روکش داد؟
بله، ولی بهسختی رنگ میگیرد. این چرخ معمولاً بهصورت قالبگیری رنگی تولید میشود.
